KARBONMONOKSİT ZEHİRLENMESİ NEDENİYLE BAYGIN BULUNAN HASTA İLE YARDIM EDERKEN KARBONMONOKSİTTEN ETKİLENEN HASTA TEDAVİ İÇİN BASINÇ ODASINDA BULUŞTU


Hastalardan Metin Kurtar (55); tanıdığının dükkanına namaz kılmak için girdiğini, namaz esnasında fenalaştığını ve bayıldığını ifade etti. Bir diğer hasta Levent Ankut (63) ise; yoldan geçtiği sırada bağrışmalar duyduğunu, baygın bulunduğu söylenen bir kişiye yardım etmek üzere içeri girdiğini, bir süre sonra kendisinin de fenalaştığını söyledi. Karbonmonoksit zehirlenmesinin elektrik kesintisi nedeniyle kapalı ortamda çalıştırılan benzinli jeneratörün egzozundan kaynaklandığı öğrenildi. Her iki hasta da İskenderun Devlet Hastanesi acilinde ilk müdahalelerinin ardından hiperbarik oksijen tedavisine alındı. Baygın bulunan hasta ile yardım ederken etkilenen hasta aynı basınç odasında buluştular. Tedavi çıkışında hiçbir şikayetleri kalmadığını ifade eden hastalar emeği geçen tüm sağlık personellerine teşekkür ettiler.
İskenderun Devlet Hastanesi’nde görev yapan Sualtı Hekimliği ve Hiperbarik Tıp uzmanı Dr. Abdusselam Çelebi; karbonmonoksit zehirlenmelerinin alınabilecek küçük önlemler ile büyük ölçüde önlenebilir olmasına rağmen karşılaşıldığından ölümle sonuçlanabilen ciddi sorunlar ortaya çıkarabildiğini, özellikle kış aylarındaki vaka artışlarının karbonmonoksit zehirlenmeleri ve önlemleri konusunda toplum farkındalığının arttırılması ile önlenebileceğini ifade etti.
‘’Dünya genelinde kaza ya da intihar sonucu zehirlenmelerin önemli bir nedeni olan karbonmonoksit; karbon içeren yakıtların tamamlanmamış yanması sonucu oluşan renksiz, kokusuz ve toksik yani zehirleyici bir gazdır. Isıtıcılar, motorlu taşıtlar, karbon içerikli yakıt kullanan cihazlar, metilen klorür içeren boyalar, yangın gibi durumlarda ortaya çıkabilmektedir. İnsanların mağaralarda ateş yaktığı zamanlardan bu yana maruz kalınan bir gaz olup M.Ö. 300 yıllarında bile Aristoteles’in kömür dumanının sersemliğe ve ölüme yol açabileceğini belirttiği yaygın bir durumdur.
Ülkemizde zehirlenmelerin çoğunluğu odun veya kömür yakılarak ısınma amacıyla kullanılan soba nedeniyle oluşmaktadır. Bununla birlikte kapalı mekânlarda ve ev ısıtma sistemlerinde uygun olmayan havalandırma nedeniyle soba ve şofben kaynaklı zehirlenmeler de sıklıkla görülmektedir. Otopark veya tünel gibi alanlarda egzoz dumanı birikimi, kapalı alanda jeneratör kullanımı sonucu, sigara gibi nedenlerle de ortaya çıkabilmektedir. Vakalar sonbahar-kış aylarında ve yeterli havalandırma sistemlerinin olmadığı yerlerde artmaktadır.
2020 yılından itibaren hastanemizde birçok hastalığın tedavisinde uygulanmakta olan hiperbarik oksijen tedavisi karbonmonoksit zehirlenmesinin tedavisinde etkili bir yöntemdir. Karbonmonoksit zehirlenmesi vücuttaki tüm sistemleri olumsuz etkileyebilmektedir. Kalp, beyin ve sinir sistemi fonksiyonları için yüksek miktarda oksijene ihtiyaç duymaları nedeniyle ilk belirtiler bu sistemlerle ilişkilidir. Ayrıca zehirlenmeleri takip eden geç dönemde geniş yelpazede nörolojik belirtiler ortaya çıkabilmektedir. Özellikle kalp ve akciğer hastalığı gibi durumları olan kişiler, gebeler, yenidoğanlar, çocuklar ve yaşlılar daha riskli gruplardır. Hiperbarik oksijen tedavisi; karbonmonoksit zehirlenmesi ile ilişkili bu gibi olumsuz durumları önleyebilen etkili bir tedavi yöntemidir.’’